22 Nisan 2020 Çarşamba

Esnek Dayanıklılık



Alışılmadık zamanlardan geçiyoruz, mevcut iklimimiz birçok insan için belirsizlik, korku ve endişe taşıyor. Öte yandan evde kaldığımız bu günlerde hem kendimizi hem çocukları nasıl destekleyebiliriz, bu krizi daha güçlü nasıl atlatabiliriz konusunda düşünüyoruz. 
Bu dönemde duygu değişikliklerimiz artıyor, yaşamın temel sorumluluklarını yerine getirmek için dahi daha fazla çaba göstermemiz gerekebiliyor. Uyum sağlamak için zamana, psikolojik anlamda dayanıklılığımızı arttıracak yolları çeşitlendirmeye ihtiyacımız olabiliyor.


Hayatın bu stresli ve zorlayıcı zamanlarında bizi güçlendirecek, dayanıklılığımızı besleyecek kitaplara yer vermek istedik. Bu kitaplardan bazıları sizin için, bazıları da çocuklarla paylaşabileceğiniz kitaplar. Biz bu sayfalardan güçlenerek çıktık, çıkıyoruz. Size de destek olması, güç vermesi dileğiyle...


1) Benliğinizin Yoldaşlığı 
Yazan: Sarah Peyton
Çeviren Büke Koyuncu 
Yayınevi: Pingala 
Sertifikalı bir Şiddetsiz İletişim eğitmeni ve aile dizimi uygulayıcısı olan Sarah Peyton, bu kitapla nörobiyoloji araştırmaları ve sinir sistemiyle ilgili bilgiler ışığında nelere sahip olduğumuzu ve bunları nasıl kullanabileceğimize dair örnekler veriyor, konuştuğumuz dili değiştirmenin yarattığı büyüleyici etkiyi gözler önüne seriyor. Her bölümün sonunda yer alan rehberli meditasyon ve alıştırmalar ile öğrendiklerimizi uygulayarak değişimi görebilmemiz için bir fırsat sunuyor. 


Kendimizle Konuşma Şeklimiz: Varsayılan Durum Şebekesi
Duygusal Dengeyi Korumak: Sağlıklı Özdüzenleme
Kendine Dönük Özsevecenliği Geliştirmek: Eştitreşimli Öztanıkla Tanışmak
İçeleştirmeni Ehlileştirmek: Katkıda Bulunma Çabasını Duymak 
Kaygıyı Yatıştırmak: Güvene Doğru Yol Almak
Eştitreşimle Zaman Yolculuğu: Eski Yaraları İyileştirmek
Öfkenin Yaratıcı ve Koruyucu Armağanlarına Sahip Çıkmak
Eski Korkuları Yenmek gibi başlıklara sahip olan kitap sadece okuduğumuz bu kelimelerle bile sırtımızı okşuyor sanki. 


Sarah Peyton kitap boyunca hem şiddetsiz iletişim bilgilerini kullanıyor hem de “beyin kavramı” adını verdiği başlıklarla yaşadıklarımızın nörobiyolojik karşılığını anlaşılabilir bir dilde, çeşitli örneklerle anlatıyor. Aile dizimi uygulamalarının derinliğini ise,
Bağlanma: Refakat Ediliyor Olmanın Beyin Üzerindeki Etkileri
Öznefret ve Düzensiz Bağlanmayı Şifalandırmak gibi başlıklarla yoğun olarak gösteriyor. Şifaya doğru kişinin kendi benliğinde yapacağı yolculuklara çeşitli yollardan yaklaşıyor. 


Benliğinizin Yoldaşlığı, kendi benliğinizle buluşmaya, iç seslerinize kulak vermeye, geçmişinizle buluşmaya, eştitreşimli öz tanığınızla bağlantının sıcacık tadını almaya, bedeninizde neler olduğunu anlamaya, yaşamı anlamlandırarak varlığınızı kutlamaya, ilişkilerinizi anlamaya bir davet. Dayanıklılığa dair düşünüp konuştuğumuz bu günlere en güzel destek. 


2) Unutma Beni
Yazan: Aslı Eti
Yayınevi : Kırmızı Kedi


“Uçurumdan düştüğünde, kimse gelip bir çift kanat vermez sana…
Oturup kanatları  kendin yapmalısın.”


Bir kahramanın olmadan da kendi yaşamını güzelleştirebilmenin kitabı olan Unutma Beni; İda isminde bir kız çocuğunun köyünden uzaklaşıp çıktığı yolculuğu  anlatıyor. Bu yolculukta İda’nın beğendiği bir kar lalesini koparması ile evinin dönüş yolunu kaybediyor. Eve dönmek için mevsim mevsim geçtiği yollar, karşılaştığı zorluklar umudunu yitirmeyen İda’ya bir anlamlı farkındalık kazandırıyor.
“Giden ve dönen, aynı kişi değildir aslında!“
Düşündürürken güçlendiren cümleleri ve akıcı diliyle her yaşa hitap ediyor. Bizi ayakta tutan, dayanıklılığımızı arttıran bir ormanla buluşturuyor.


“Yürüdüğüm yoldaki her taş,
Bir sırrı anlatır bana,
En mavi gökyüzünden,
En karanlık denize,
Aldığım her nefes,
Hediyedir bana.”
İda ile birlikte bizler de büyüyoruz, güçleniyoruz; her şeyin birbirine bağlı olduğunu, biz olmayı, hiçbir şeyimiz olmasa dahi doğada her şeyin bize yetebileceğini, umudu öğreniyoruz.


“Bir avuç toprak,
Bir parça hava,
Bir damla su orman doğurabiliyorsa,
Yeryüzünde her şey mümkün demektir.”


3) Mutluluk Bir Tilkidir
Yazan: Evelina Daciüte
Resimleyen: Ausra Kiudulaite
Çeviren: Lora Sarı 
Yayınevi: Hippo 


Bu zorlu günlerimizde bize görselleriyle bambaşka bir dünyanın kapılarını aralayan, dostluğun sıcaklığını hatırlatan, mutluluk sebeplerimizi sıralamamızı sağlayan bir kitap.
Büyük bir parktaki yüksek bir ağaçta ailesiyle yaşayan Povilas, ormanın içinden geçen patikayı keşfeden, buraları uzun uzun izlemekten keyif alan bir çocuktur.
Bir gün yol üzerinde bir tilkiyle karşılaşır. Üstelik tilki salıncakta sallanıyordur. Povilas ve tilkinin güçlenen bağı dostluğa dönüşür. Bu dostluğun içinde hikayeler, espriler, mis kokulu çörekler yer alıyor. 


İnsanlara güç veren dostlarının varlığı, kurulan sıcacık bağlar bazen. Mutluluğa kaynak olan, küçük büyük demeden ayrıntıları düşünebilmek, bunları sallanırken bir çırpıda söyleyebilmek. Mutluluk Bir Tilki, mutluluk özlemlerimizi, sevinçlerimizi dile getirebilmek, paylaşabilmek...


4) Sakin
Yazan: Ege Soley
Yayınevi: Doğan Novus

İsmi gibi sakinliğe ve durmaya davet eden bir kitap. Dışarıdaki hızlı yaşamı bırakıp karantinada olduğumuz şu günlerde evdeki hızımızı da yeniden bize düşündürüyor. Pasajlar halinde yazılmış olan kitapta “İçine Dön, Korkularını Listele, Teşekkür Et” başlıkları öz bakımımız konusunda farkındalığımızı besliyor.


Farklı dillerde yer alan bazı kelimelerin, o kültürlerdeki karşılığına yer verdiği parçalarla, bazen doğa felsefesiyle bazen de Japonların kusuru kucaklayış felsefesi ile duyguları buluşturuyor. Ana gelmemize, sakinlikle geleni kabul edip hayatın akışına güvenmemize ses veriyor. Yazar Ege Soley’in deyişiyle bu kitap: Kendi sesini daha iyi duymanın bir yol haritası.


5) Korkunun Üstesinden Gelen Çocuk
Yazan: Sarah Boyd
Çeviri: Tilbe Saran
İllüstrasyon: Lis Eberle 
Yayınevi: Koala Kitap


Çevirisini şu günlerde heyecanla beklediğimiz Korkunun Üstesinden Gelen Çocuk beklentimizi karşılamasa da listede sebepleriyle yer vermek istedik. 
İçeriklerini severek takip ettiğimiz Resilient Little Heart’ın kurucusu Sarah Boyd, kitabında psikolojiyi temel alarak cesaret kavramını ve korkunun üstesinden gelmeyi anlatıyor. 


Fırtınalı bir günde korkudan koltuğun arkasına saklanan çocuk en yakın arkadaşı ayıya sarılır.Ayı da ona “Fırtınalar korkutucu olabilir; dışarıdaki seslerden uzaklaşmak isteyebilirsin. Ama kaçmak korkuna engel olmaz ya da fırtınayı hafifletmez. Kalk ayağa, dimdik dur, korkularının kendini küçücük hissettirmesine izin verme. Sırtını dikleştir, başını kaldır, gözlerini dosdoğru gökyüzünün ortasına dik.” 
Çocuk “Ama ben bunu yapamam.” dediğinde ayısı, “Cesur olmayı seçen herkes gibi cesur olur. Cesaret hissettiğin bir duygu değil, yaptığın bir şeydir.” diye cevap verir. 


Devamında çocuk dışarı çıkarak “Kendini küçücük hissetse de” sırtını dikleştirir ve gözlerini gökyüzüne diker. Büyür büyür, bulutların üzerine çıkar ve gücünü hisseder. 


Hikaye duygularla karşılaşma, seçim yapabilme özgürlüğüyle çocuğun kendi kendine bir sorunun üstesinden gelebileceğine dair cesaret veriyor gibi duruyor. “Cesaret veriyor gibi” dedik, çünkü kalbimiz korkuyla bağlantının kurulduğu, bedeninde büyüyerek “güçlü” görünme, duygular arasında bir hiyerarşi kurma çabasından yana değil. Çocukların da duygularını tanımlayarak ihtiyaçlarını fark edebildiği, devamında çeşitli yollar seçtiği, kırılganlığıyla da cesaretini gösterebileceği hikayelerden yana. 
Biz bu kitabı bir cesaret, dayanıklılık örneği olarak görüyor, içimize sinmeyen yanlarıyla birlikte listemizde yer veriyoruz. 


6) Çocuklar için Yaratıcı Baş Etme Becerileri


Yazan: Bonnie Thomas
Çeviri: Deniz Ağan
Yayınevi: Sola Kidz


Kapağında 3-12 yaş çocukları için sanat ve el becerileri ile duygusal destek yazan kitap, içinde bulunduğumuz zaman için çok kullanışlı bir kaynak.


Baş etme stratejileri ile başlayan kitap, duygu tanıma egzersizleri, destek ve güç kavramları ile yaratıcı etkinlikler, dilek tutma ritüelleri, kaygı ve yas üzerine basit oyunlar ve uygulamalar ile devam ediyor. Kitabın en sevdiğim özelliği, tüm bu konuları derinlikli bir basitlikte, farklı öğrenme stillerine sahip çocukları gözetecek şekilde hazırlanmış olması.
İçerisindeki etkinliklerin yönergeleri de oldukça anlaşılır, okuma yazma bilen çocuklar rahatlıkla kendisi yapabilir. Gerekli malzemeler de çoğunlukla sadece kitabın kendisi ve bir kalem. Evet, sadece bu kadar. Kitabın kendisi çoğu zaman bir etkinlik sayfasına dönüşüyor.


Çocukların İfade etmekte zorlanılabileceği kaygıları, bu kitapta bazen yanında durduğunda rahatlatmayı hatırlatacak bir bebeğe ya da varlığı güven verecek el yapımı bir koruma kalkanına dönüşebilir. Nereden geldiğini bilemedikleri bir hüzün, keyifli anların hatırlandığı nesnelerle bir sandığa, ona destek olacak, boncuklarını bi bir dizdiği bilekliğe dönüşebilir. Tüm bunlar da çocukların dayanıklıklarına, eğer ebeveynleri ile yapıyorlarsa onlarla iletişimlerine büyük katkı. O nedenle bu kitabı, bu zamanlarda elimizin altında bulundurmayı kıymetli buluyoruz.




Hiç yorum yok:

Yorum Gönder