Empati, başkalarının yaşadıklarını saygıyla anlamaktır. Çoğu kez, empati kurmak yerine kuvvetli bir tavsiye verme, teselli etme, kendi durumumuzu veya duygularımızı açıklama dürtüsü ağır basar. Oysa empati bizi, zihnimizi boşaltıp bütün varlığımızla diğerlerini dinlemeye çağırır.
Marshall B.Rosenberg
Deneyim ve gözlemlerimizden söyleyebiliriz ki, öğrenme ortamlarında bir takım otomatik kalıpların, yargıların, çözülemeyen çatışmaların sonunda varılan ödül/cezaların kullanıldığı zamanlar olabiliyor ve bu durum katılımcı ve barışçıl zeminin oluşmasını zorlaştırıyor. Öğrenme ortamlarının katılımcı ve barışçıl olabilmesi için önemli ihtiyaçlardan biri empati.Empatiyi birlikte deneyimlemek için pek çok yol mevcut, biz de Barış Kütüphanesi listelerinde farklı perspektiflerden ele alıyoruz, deneyimlediğimiz araçları paylaşıyoruz. Bu üçüncü listemiz, empati tohumlarını birlikte yeşertmek dileğiyle…
Çok Kötü Bir Şey OlduYazan: Margeret M. Holmes
Resimleyen: Cary Pillo
Yayınevi: Okuyan Koala
Kitabın kahramanının adı Bobo. Bobo çok kötü bir şey gördü ve üzüldü, korktu, korkuyor olmaktan da hiç hoşlanmadı.Gördüğü şeyi hiç aklına getirmeden yaşamak gibi bir çözüm buldu. Bu çözüm başta işe yarıyor gibi görünse de, davranışlarında, duygularında bir takım farklılıklar fark etmeye başladı.Karnı ağrıyor, uyuyamıyor ve üzgün hissediyordu.
Bu durum gittikçe büyüdü ve okulda da zor zamanlar yaşamaya başladı. Bazen anne babalar, bazen de öğretmenler veya yetişkinlerin çocuklara duygularını anlayabilmeleri konusunda yardımcı olduklarını öğrendi ve yardım almaya başladı. Bobo gittikçe kendini daha iyi hissetmeye başladı.Çocuklarla birlikte çalıştığımız gruplarda travmatik bir olaya maruz kalmış çocuklar olabilir. Onların duygularını düzenlemelerine destek olmak ve diğer çocuklarla empatik bir bağ geliştirmelerini kolaylaştırmak için kullanılabilecek bu kitabın içinde çocuklar tarafından doldurulmayı bekleyen sayfalar mevcut. Kitabın sonunda travmatik olaylarla ilgili ‘’ebeveynlere ve eğitimcilere not’’ bölümü de kitabın işlevini arttıracak bir içeriğe sahip.
İşler Bazen Yolunda GitmezYazan: Mehmet Erkan
Resimleyen: Zeynep Dağgüden
Yayınevi: Elma Çocuk
Bu kitabın içinde çok tanıdık sahneler okuyanları bekliyor. Okulda haksızlığa uğradığını düşünme, anlaşılamama, oluşan öfke ve öfkenin zarar verdiği haller...
Bu biraz da kitabın kahramanı Hakan’ın hikayesi. Ancak hikaye böyle bitmiyor, Hakan kendini ifade edebilme, duygularını düzenleyebilme, giderek daha empatik bir bağ kurma konusunda güçleniyor. Nasıl mı? Bu sorunun cevabı pek ipucu ve öneri içeren kitabın içinde mevcut.
Renk Canavarı
Yazan Resimleyen: Anna Llenas
Çeviren: Esin Pervane
Yayınevi: Nesin Yayınevi
İlk Duygular listesinin gözbebeğiydi, en kısa zamanda çevrilmesini umuyorduk, Nesin Yayınevi sağ olsun, artık daha çok çocuğa ulaşabilir, bu keyifle Empati listesine ekledik.
Mutluluğun güneş gibi ışıldadığı, hüznün yağmurlu günler gibi kendine çağırdığı, öfkenin kıpkızıl alevler çıkardığı, korkunun karanlıklara kaçıp saklandığı, huzurun ağaçlar kadar dingin olduğu rengarenk sayfalar bekliyor bizi kapağı açtığımızda. Her renk bir duygu, duygular karışınca, içi de karışıveriyor canavarın. Neyse ki, pratik bir düzenleme yolu bulabiliyor: kavanozlar!Her renk, kavanozdaki yerini alıp düzene girdiğinde, bir renge daha yer açılıyor sayfalarda. Acaba ne?
Üzüntü Kapını ÇaldığındaYazan Resimleyen: Eva Eland
Çeviren: Sibel Çelik
Yayınevi: Martı Çocuk
Bazı duygular, içinde kalması zor duygular olabilir. Üzüntü, utanç, öfke gibi...Ne yapacağımızı bilemediğimiz, hemen bitmesini istediğimiz zamanlardan geçebiliriz. Bu durum çocuklar için de geçerli. ‘’Ağlama, üzülme bu kadar, gül bir bakayım’’ gibi cümleleri duymayan var mı? Bunları duydukça, üzüntüyü deneyimlemek zor bir hal alıyor.
Kendisi üzülünce neler yapabileceği, arkadaşları üzülünce nasıl empati kurabileceği konusunda farkındalığı arttıran, çok tatlı bir kitap.
Noa, Kirpi ve Sarı
Yazan: Sepin İnceer
Resimleyen: Sezen Aksu Taşyürek
Yayınevi: ABM
Noa haz aldığı şeyleri bilen ve onları yaptıkça kendini kelebekler gibi hafif hisseden bir çocuk. Bu haline Sarı ismini koyuyor ve onu uzun uzun yaşamayı seviyor, kelebeğin tüm bedeninde dolaşmasına izin veriyor. Noa’nın başına bir gün kötü bir olay geliyor ve sanki bir kirpi gelip kalbine oturuyor.
Noa Kirpi’yi, Sarı kadar hissetmek istemediğini fark ediyor ve maceralı bir yolculuk başlıyor. Bu yolculukta duyguları görmezden gelmek, bastırmak ve kabul etmek ile ilgili halleri deneyimleme, zorlanma ve destek alma gibi önemli duraklar mevcut. Çocuklarla duygularının ifadesi üzerine çalışırken kolaylaştıracağını düşündüğümüz bu kitap, iki sayfasını da çocukların doldurması için tasarlanmış.
Canavarların Da Duyguları Var!Yazan ve Resimleyen: Özlem Fedai Korçak
Yayınevi: Masalperest
Adı üstünde, canavarların da duyguları var. Canavar dediğine bakmayın, oldukça sevimliler sadece kendilerinin duyguları olmadığının düşünüldüğünden dolayı protesto halindeler. Bu kitapla ulaşabildikleri herkese duyurmak istiyorlar ne zamanlarda neler hissedebileceklerini. Duygu dağarcığını zenginleştiren, herkesin birbiriyle empati kurabileceği bir zemin olabileceğini ifade eden eğlenceli bir kitap.
Öğrenme ortamlarında empatinin giderek artması umuduyla...
